9786050040012
366215
https://www.sahafsalih.com/siyasal-dusunceler-tarihi-1-p366215.html
Siyasal Düşünceler Tarihi 1
33.75
Çetin Yetkin'in beş ciltlik uzun soluklu bir çalışma olarak tasarladığı ve emsallerinden farklı olarak, Avrupamerkezci önyargılardan uzak, Batı dışı toplumların siyasal düşüncesine de gereğince eğilen ve birinci kaynaklara dayanan bir siyasal düşünce tarihi... 5 koca ciltte tamamlanacağını planlanan insanoğlunun siyasal düşünüş serüveninin ilk adımı, başlangıcı.
Yaklaşık yirmi yıllık bir çalışmadan süzülmüş gerçek bir klasik...
1980'li yılların başlarında değerli dostum Prof. Dr. Kıvanç Ertop ile birlikte "Sosyoekonomik Temelleriyle Siyasal Düşünceler Tarihi" yazmayı kararlaştırmış ve bu çalışmamızı beş ciltte tamamlamayı planlamıştık. Bu çerçevede ilk cildi de bitirerek 1985 yılında Say Yayınları'ndan "İ.Ö. III Binyıl - İ.S. II. Yüzyıl" başlığı altında yayınlamayı da başarmıştık. Ancak, birlikte çalışmayı engelleyici nedenler yüzünden ve özellikle de benim Antalya'ya yerleşmem ve dolayısı ile ayrı kentlerde yaşamak durumunda kalmamız nedeniyle çalışmamızı birlikte sürdürmek olanağımız kalmadığından gerisini getirememiştik. Ne var ki, yaptığımız plan uyarınca ben kendi payıma düşen bölümler üzerinde çalışmayı bir ölçüde sürdürdüm. Ayrıca, yıllarca Siyasal Düşünceler Tarihi dersini de vermiş olduğumdan bu açıdan da, bu düzeyde olsa da, konuya ilişkin notlarım bulunuyordu. Şu anda elinizde bulunan kitabın ilk varlık nedeni, bu çalışmalarımı tamamlayarak okurlara sunmak, böylece saklı kalmayarak gün ışığına çıkarmak dileğimdir.
Siyasal düşünceler, en başta siyasal iktidar ve sonra da bu çerçevedeki siyasal yaşam ile ilgili düşüncelerdir. Siyasal iktidar ise, belli bir ülkede yaşayan bir toplumda, yönetim işlevini yerine getiren üstün güçtür.
Siyasal düşünce, siyasal iktidar ve siyasal yaşam ile -belirtilen biçimlerde- ilgili düşünceler olarak tanımlanınca bundan ayrıca şu sonuç çıkar: Siyasal düşünceler, yalnızca siyasal düşünürlerce öne sürülmüş düşünceler değildir, çünkü bu gibi düşünürlerce ortaya atılmamış olan ve yine siyasal iktidar ile ilgili düşünceler de vardır. Bu tür siyasal düşünceler günümüzde de bulunmakla birlikte, devlet kurumunun gelişiminin ilk aşamalarında daha belirgin ve kapsamlıdır. Özellikle de kendini dinsel düşünce biçiminde gösterir. Bunun en belirgin örneği, hükümdarın tanrının yeryüzündeki elçisi ya da oğlu olduğu v.b. inançlardır. Burada ilk ağızda gerçi bir dinsel inanç söz konusudur ama bu inancın özü doğrudan doğruya siyasaldır.
Siyasal düşünceler tarihi kitapları hep Yunan düşünürleri ile başlar. Bu da başlıca iki nedene bağlanır: Birincisinde, örneğin Yunan siyasal düşüncesi üzerinde bir yetke (otorite) olan Ernest Barker'ın öne sürdüğü gibi, "Siyasal düşünce Yunanlılarla başlar" denilir; ikincisinde, örneğin J. B. Bury'nin yaptığı gibi, "... bu kitapta bahislerin çerçevesini yalnız Garp medeniyeti teşkil edecektir. Bahse Yunan âleminden başlayacağız" denilerek Batı uygarlığının sanki bir öncesi olmayan Yunan uygarlığı temeli üzerine kurulduğu varsayımına dayanılır. Oysa, siyasal düşünce Yunan "âlemi" ile başlamadığı gibi, Batı uygarlığının temeli de yalnızca Yunanistan'da atılmamıştır. Çünkü, Yunan uygarlığının da bir temeli, esin kaynakları vardır. Kaldı ki, Yunan uygarlığı da bir dizi karmaşık maddî gelişimlerin sonunda ortaya çıkmış olduğuna ve bunlar içinde siyasal iktidar olgusunun da gelişimi de bulunduğuna göre siyasal düşünce açısından da bu alanda da bir temeli vardır. Öte yandan, Batı uygarlığının bir başka temeli de Hıristiyanlık'tır. Hıristiyanlık'ın ortaya çıkışı ve biçimlenişi ise batıda değil, Orta Doğu'dadır. Dahası, Hıristiyan düşüncesinde Orta Doğu'nun ve Doğu'nun etkisini ve izlerini görmemek olanaksızdır.
Üzerinde durulması gereken bir olgu da şudur: Batı uygarlığı ve buna bağlı olarak da siyasal düşüncesi yüceltilmekte ve hayranlıkla ele alınması gerektiği konusunda insanlar koşullandırılmaktadır. Buna karşılık, insanlığı zaman zaman yıkıma sürükleyen, bireylerin onulmaz acılar çekmesine neden olan siyasal öğretilerin hemen neredeyse tümü Batı kaynaklıdır. Bu çalışmada gerçeğin bu yönü üzerinde de durulacaktır.
Ayrıca, siyasal düşünceler tarihi kitaplarında genelde İslâm siyasal düşüncesine yer verilmediği de görülmektedir. Oysa, İslâm siyasal düşüncesi özellikle ilk yüzyıllarında başlı başına önemli ve görkemli olduğu gibi, Batı siyasal düşüncesinin gelişimindeki etkileri de gerçekten büyüktür. Bu nedenle, kronolojik gelişmeye özen gösterilmeye çalışılarak İslâm siyasal düşüncesi de bir siyasal düşünceler tarihi çalışmasında söz konusu edilmelidir.
Siyasal düşüncenin Türkler'deki gelişim çizgisi ise, siyasal düşünce tarihi kitaplarında yok sayılmaktadır. Oysa, birçok devlet kurmuş, güçlü siyasal örgütlenmeler gerçekleştirmiş olan Türkler'de siyasal düşüncelerin ortaya konmamış olduğunu öne sürmek ussal olmadığı gibi, tarihsel olgulara da ters düşmektedir. Kuşkusuz, Türk siyasal düşüncesinin söz konusu edilmemesi, bizlerin dünyaya hep ya Batılılar'ın ya da İslam Arap-Fars dünyasının gözüyle bakmamızın, onların da kendilerini dev aynasında görerek, başkalarının gerçekliklerini görmezden gelme eğilimlerinin sonucudur. Bu nedenle, bu çalışmada ele alınan her dönemde Türk siyasal düşüncesi üzerinde olabildiğince durulacaktır.
Bu çalışmada, siyasal düşünürler elden geldiğince kendi yazdıkları metinler, kitaplar temelinde anlatılıp irdelenmeye çalışılmış bulunmaktadır. Böylece, okurlara siyasal düşünürlerin görüşlerini doğrudan doğruya kendilerinden izlemek olanağı sağlanmak istenmiştir.
Kitapta ele alınan temel konular ve düşünürler şunlardır:
Mezopotamya siyasal düşüncesi, Hint düşüncesi, Vedizm ve Brahmanizm, Jainizm, Budizm, Asoka, Kautilya, Çin Düşüncesi, Konfüçyüs, Mençiüs, Mo-Tse (Mo-Ti), Taoizm, Yunan düşüncesi, Sofistler, Protagoras, Antiphon, Thrasimakhos, Kallikles, Sokrates, Platon, Aristoteles, Epikuros ve Epikurosçuluk, Stoa düşüncesi, Zenon, Kleanthes ve Khrisippos, Roma düşüncesi, Cicero, Seneca, Epiktetos, Markus Aurelius, İsa ve öğretisi, Ambrosius, Aurelius Augustinus, De Civitate Dei, Thomas Aquinas, İslam düşüncesi, Kur'an, Hadisler, Ebu Hanife, Ebu Yusuf, İbni Ebi'r-rebi, Maverdi, Nizâmü'l-Mülk, İbn Haldun, Gazalî, Dante Alighieri, Marsilius (Padovalı Marsilio), Fârâbî, Yusuf Has Hacip, Baba İshak, Timur, Şeyh Bedreddin.
DURUMU : YENİ KİTAP
- Açıklama
- Çetin Yetkin'in beş ciltlik uzun soluklu bir çalışma olarak tasarladığı ve emsallerinden farklı olarak, Avrupamerkezci önyargılardan uzak, Batı dışı toplumların siyasal düşüncesine de gereğince eğilen ve birinci kaynaklara dayanan bir siyasal düşünce tarihi... 5 koca ciltte tamamlanacağını planlanan insanoğlunun siyasal düşünüş serüveninin ilk adımı, başlangıcı.Yaklaşık yirmi yıllık bir çalışmadan süzülmüş gerçek bir klasik...
1980'li yılların başlarında değerli dostum Prof. Dr. Kıvanç Ertop ile birlikte "Sosyoekonomik Temelleriyle Siyasal Düşünceler Tarihi" yazmayı kararlaştırmış ve bu çalışmamızı beş ciltte tamamlamayı planlamıştık. Bu çerçevede ilk cildi de bitirerek 1985 yılında Say Yayınları'ndan "İ.Ö. III Binyıl - İ.S. II. Yüzyıl" başlığı altında yayınlamayı da başarmıştık. Ancak, birlikte çalışmayı engelleyici nedenler yüzünden ve özellikle de benim Antalya'ya yerleşmem ve dolayısı ile ayrı kentlerde yaşamak durumunda kalmamız nedeniyle çalışmamızı birlikte sürdürmek olanağımız kalmadığından gerisini getirememiştik. Ne var ki, yaptığımız plan uyarınca ben kendi payıma düşen bölümler üzerinde çalışmayı bir ölçüde sürdürdüm. Ayrıca, yıllarca Siyasal Düşünceler Tarihi dersini de vermiş olduğumdan bu açıdan da, bu düzeyde olsa da, konuya ilişkin notlarım bulunuyordu. Şu anda elinizde bulunan kitabın ilk varlık nedeni, bu çalışmalarımı tamamlayarak okurlara sunmak, böylece saklı kalmayarak gün ışığına çıkarmak dileğimdir.
Siyasal düşünceler, en başta siyasal iktidar ve sonra da bu çerçevedeki siyasal yaşam ile ilgili düşüncelerdir. Siyasal iktidar ise, belli bir ülkede yaşayan bir toplumda, yönetim işlevini yerine getiren üstün güçtür.
Siyasal düşünce, siyasal iktidar ve siyasal yaşam ile -belirtilen biçimlerde- ilgili düşünceler olarak tanımlanınca bundan ayrıca şu sonuç çıkar: Siyasal düşünceler, yalnızca siyasal düşünürlerce öne sürülmüş düşünceler değildir, çünkü bu gibi düşünürlerce ortaya atılmamış olan ve yine siyasal iktidar ile ilgili düşünceler de vardır. Bu tür siyasal düşünceler günümüzde de bulunmakla birlikte, devlet kurumunun gelişiminin ilk aşamalarında daha belirgin ve kapsamlıdır. Özellikle de kendini dinsel düşünce biçiminde gösterir. Bunun en belirgin örneği, hükümdarın tanrının yeryüzündeki elçisi ya da oğlu olduğu v.b. inançlardır. Burada ilk ağızda gerçi bir dinsel inanç söz konusudur ama bu inancın özü doğrudan doğruya siyasaldır.Siyasal düşünceler tarihi kitapları hep Yunan düşünürleri ile başlar. Bu da başlıca iki nedene bağlanır: Birincisinde, örneğin Yunan siyasal düşüncesi üzerinde bir yetke (otorite) olan Ernest Barker'ın öne sürdüğü gibi, "Siyasal düşünce Yunanlılarla başlar" denilir; ikincisinde, örneğin J. B. Bury'nin yaptığı gibi, "... bu kitapta bahislerin çerçevesini yalnız Garp medeniyeti teşkil edecektir. Bahse Yunan âleminden başlayacağız" denilerek Batı uygarlığının sanki bir öncesi olmayan Yunan uygarlığı temeli üzerine kurulduğu varsayımına dayanılır. Oysa, siyasal düşünce Yunan "âlemi" ile başlamadığı gibi, Batı uygarlığının temeli de yalnızca Yunanistan'da atılmamıştır. Çünkü, Yunan uygarlığının da bir temeli, esin kaynakları vardır. Kaldı ki, Yunan uygarlığı da bir dizi karmaşık maddî gelişimlerin sonunda ortaya çıkmış olduğuna ve bunlar içinde siyasal iktidar olgusunun da gelişimi de bulunduğuna göre siyasal düşünce açısından da bu alanda da bir temeli vardır. Öte yandan, Batı uygarlığının bir başka temeli de Hıristiyanlık'tır. Hıristiyanlık'ın ortaya çıkışı ve biçimlenişi ise batıda değil, Orta Doğu'dadır. Dahası, Hıristiyan düşüncesinde Orta Doğu'nun ve Doğu'nun etkisini ve izlerini görmemek olanaksızdır.
Üzerinde durulması gereken bir olgu da şudur: Batı uygarlığı ve buna bağlı olarak da siyasal düşüncesi yüceltilmekte ve hayranlıkla ele alınması gerektiği konusunda insanlar koşullandırılmaktadır. Buna karşılık, insanlığı zaman zaman yıkıma sürükleyen, bireylerin onulmaz acılar çekmesine neden olan siyasal öğretilerin hemen neredeyse tümü Batı kaynaklıdır. Bu çalışmada gerçeğin bu yönü üzerinde de durulacaktır.Ayrıca, siyasal düşünceler tarihi kitaplarında genelde İslâm siyasal düşüncesine yer verilmediği de görülmektedir. Oysa, İslâm siyasal düşüncesi özellikle ilk yüzyıllarında başlı başına önemli ve görkemli olduğu gibi, Batı siyasal düşüncesinin gelişimindeki etkileri de gerçekten büyüktür. Bu nedenle, kronolojik gelişmeye özen gösterilmeye çalışılarak İslâm siyasal düşüncesi de bir siyasal düşünceler tarihi çalışmasında söz konusu edilmelidir.
Siyasal düşüncenin Türkler'deki gelişim çizgisi ise, siyasal düşünce tarihi kitaplarında yok sayılmaktadır. Oysa, birçok devlet kurmuş, güçlü siyasal örgütlenmeler gerçekleştirmiş olan Türkler'de siyasal düşüncelerin ortaya konmamış olduğunu öne sürmek ussal olmadığı gibi, tarihsel olgulara da ters düşmektedir. Kuşkusuz, Türk siyasal düşüncesinin söz konusu edilmemesi, bizlerin dünyaya hep ya Batılılar'ın ya da İslam Arap-Fars dünyasının gözüyle bakmamızın, onların da kendilerini dev aynasında görerek, başkalarının gerçekliklerini görmezden gelme eğilimlerinin sonucudur. Bu nedenle, bu çalışmada ele alınan her dönemde Türk siyasal düşüncesi üzerinde olabildiğince durulacaktır.
Bu çalışmada, siyasal düşünürler elden geldiğince kendi yazdıkları metinler, kitaplar temelinde anlatılıp irdelenmeye çalışılmış bulunmaktadır. Böylece, okurlara siyasal düşünürlerin görüşlerini doğrudan doğruya kendilerinden izlemek olanağı sağlanmak istenmiştir.
Kitapta ele alınan temel konular ve düşünürler şunlardır:Mezopotamya siyasal düşüncesi, Hint düşüncesi, Vedizm ve Brahmanizm, Jainizm, Budizm, Asoka, Kautilya, Çin Düşüncesi, Konfüçyüs, Mençiüs, Mo-Tse (Mo-Ti), Taoizm, Yunan düşüncesi, Sofistler, Protagoras, Antiphon, Thrasimakhos, Kallikles, Sokrates, Platon, Aristoteles, Epikuros ve Epikurosçuluk, Stoa düşüncesi, Zenon, Kleanthes ve Khrisippos, Roma düşüncesi, Cicero, Seneca, Epiktetos, Markus Aurelius, İsa ve öğretisi, Ambrosius, Aurelius Augustinus, De Civitate Dei, Thomas Aquinas, İslam düşüncesi, Kur'an, Hadisler, Ebu Hanife, Ebu Yusuf, İbni Ebi'r-rebi, Maverdi, Nizâmü'l-Mülk, İbn Haldun, Gazalî, Dante Alighieri, Marsilius (Padovalı Marsilio), Fârâbî, Yusuf Has Hacip, Baba İshak, Timur, Şeyh Bedreddin.DURUMU : YENİ KİTAPStok Kodu:9786050040012Boyut:16,5 X 24 cmSayfa Sayısı:440Basım Yeri:İstanbulBasım Tarihi:2008Kapak Türü:Karton KapakKağıt Türü:2. HamurDili:Türkçe
- Yorumlar
- Yorum yazBu kitabı henüz kimse eleştirmemiş.
